I tausaga talu ai nei, o le atamai faʻapitoa (AI) ua avea ma se tasi o mataupu sili ona lauiloa i sosaiete faʻasaienisi ma tagata lautele.
Ae o le a tonu le AI?
O lenei ta'iala atoatoa o le a su'esu'eina mea uma e tatau ona e iloa e uiga i AI, mai lona tala fa'asolopito ma tupuaga i ana fa'aoga o lo'o iai nei ma le lumana'i.
Pe o oe o se tagata fou poʻo se tagata poto poto masani, o lenei taʻiala o le a tuʻuina atu ia te oe se malamalamaaga atoatoa o AI. Se'i o tatou amata!
O le a le Faʻamatalaga Faʻapitoa?
I le aotelega, AI o se faʻamalu faʻaupuga mo ituaiga uma o amioga atamai. O le upu e sau mai le upu Eleni mo le “fiafia i faatufugaga” ma le upu Latina mo le “atamai.”
O lona uiga la, o lona uiga o le “mafaufau faafoliga” i lona uiga o se faiga faakomepiuta e fa'atusaina amioga a se tagata soifua.
Ose lala o fa'akomepiuta fa'asaienisi e fa'atatau i le su'esu'ega o le faia o komepiuta e fa'aalia ai amioga atamai. O lenei amio atonu o soo se mea mai le iloaina o foliga i le tali atu i poloaiga tautala.
Tala'aga o Fa'amatalaga Fa'amatalaga
E pei o le tele o mea, AI e le o se manatu fou. Ua leva ona iai mo le tele o seneturi ae na o le 1950s na amata ai. O le faʻaaogaina muamua o AI na faia e tagata Eleni anamua.
Mo se faʻataʻitaʻiga, na latou faia se faiga faʻaogaina gagana na faʻaaogaina e fesoasoani ia i latou i le militeli ma pisinisi.
I le faaiuga o le 1950s, na amata ai ona alu ese AI. O le fa'ailoga iloga muamua o le fa'atupuina lea o le fa'amoemoe lautele muamua AI, ua ta'ua o "Eliza."
Na atiina ae e Joseph Weizenbaum Eliza i le MIT i le 1960s. O le AI na mamanuina e fesoasoani ai i tagata e fesoʻotaʻi le tasi ma le isi e ala i le faʻaaogaina o talanoaga o se auala e aʻoaʻo ai ma aʻoaʻo atu. O Eliza o le polokalama komepiuta muamua na pasi le suega Turing.
O le suʻega Turing o se auala e faʻamautinoa ai pe lelei le AI system.
Ina ua uma lena, na pa le fanua AI. I aso nei, o AI o se faʻalapotopotoga malosi ma faʻatupulaia. E mafai ona e iloa e uiga i atinaʻe sili ona fiafia i AI e ala i le faitau e uiga i tekinolosi lata mai AI.
Aisea Tatou te Manaomia AI?
AI ua faʻateleina le lauiloa ona o le tele ma le tele o kamupani tekonolosi latou te iloa lona gafatia. A uma mea uma, matou te faʻaogaina AI i mea uma mai Google search i Siri i luga o matou iPhones.
O le a la le mea sili?
AI o se auala sili e fatuina ai faiga sili atu ona lelei nai lo le faiʻai o le tagata. AI faiga e mafai ona aʻoaʻoina mai le poto masani ma auʻiliʻili faʻamatalaga i se auala e le mafai e tagata.
Mo se faʻataʻitaʻiga, o faiga AI e lelei tele i le ave uma o faʻamaumauga matou te tuʻuina atu ia i latou ma aʻoaʻo pe faʻapefea ona fai filifiliga e faʻatatau i lena faʻamatalaga.
O le isi faʻataʻitaʻiga sili o AI o le Google search engine. E matua atamai lava e mafai ona suʻesuʻe i luga ole 500 miliona itulau o faʻamatalaga i se vaega o le sekone. Ae, i le taimi ua tuanaʻi, o lenei ituaiga o suʻesuʻega semanu e umi se tausaga o le tagata soifua e fai.
O se mea manaia e mafai ona fa'agasolo vave le tele o fa'amatalaga. E na'o le selau upu e mafai e le fai'ai o le tagata ona fa'agaoioia ile minute. Ae ui i lea, e mafai e AI ona faʻagasolo faʻamaumauga ile 100,000 upu ile minute. O lona uiga o AI e mafai ona sili atu le lelei nai lo le tagata.
Fa'afefea ona galue AI?
Muamua, e tatau ona tatou malamalama pe faʻapefea mafaufau tagata galue. E fa'atatau i le auala tatou te teuina ai fa'amatalaga. O le faiʻai o le tagata e faia aʻe i se numera lē mafaitaulia o sela e taʻua o neu. O nei neu e nafa ma o tatou mafaufauga uma ma le faia o filifiliga.
Neurons e fesoʻotaʻi ma isi neu e ala i synapses. O nei synapses e pei o alalaupapa laiti e faʻafesoʻotaʻi neu. A tatou aʻoaʻoina se mea fou, e fesoʻotaʻi neu i totonu o tatou faiʻai e fausia ai ni synapses fou. O le auala lea matou te teuina ai faʻamatalaga.
E fa'apena fo'i, pe a tatou manana'o e toe manatua na fa'amatalaga, e mafai ona tatou fa'aogaina le synapses fa'aoga e teu ai na fa'amatalaga. O le ala lea tatou te faia ai filifiliga.
O lea ua tatou malamalama pe faʻafefea ona galue le faiʻai, e mafai ona tatou amata malamalama pe faʻapefea ona galue AI. Ma, e mafai ona tatou aʻoaʻoina pe faʻafefea ona faʻaleleia atili AI.
E lua ituaiga autu o AI. O AI fa'avae tulafono ia ma le a'oa'oina AI.
AI Fa'avae Tulafono
Ole ituaiga sili lea ole AI. O le taimi lea matou te tuʻuina atu ai i le komepiuta se seti o tulafono e mulimuli ai. O nei tulafono e faʻatulagaina i se auala e mafai ona malamalama ai le komepiuta. Ole tulaga muamua lea ole AI.
Mo se faʻataʻitaʻiga, o se polokalame e taʻu atu i se komepiuta e iloa se foliga o se AI faʻavae tulafono faigofie. E mafai e le polokalame ona teuina faʻamatalaga uma e uiga i foliga ma le tagata i totonu o faʻamaumauga.
Ma, a tuʻuina atu i se foliga fou, e mafai ona faʻatusatusa foliga fou i le database o foliga. Afai na te maua se fetaui, e mafai ona taʻu atu i le komepiuta ia iloa lena foliga.
O le faʻataʻitaʻiga sili ona taatele o lenei ituaiga AI o se polokalame taʻaloga taʻaloga.
I le taimi muamua, o nei polokalame sa tusia uma i se auala faapitoa. E tatau i le tagata fai polokalame ia malamalama i le polokalame o le a le taaloga. Ma, sa tatau ona ia aoaoina le polokalama i mea e manaomia e manumalo ai i le taaloga.
I aso nei, o faiga AI e mafai ona tusia i se auala sili atu. E le tau a'oa'o e le fai polokalame le AI po'o le a le ta'aloga. Nai lo lena, e manaʻomia ona ia tuʻuina atu i le AI tulafono mo le faʻaogaina o le taʻaloga.
Aoaoina AI
O le taimi lea matou te aʻoaʻoina ai le komepiuta i le auala e aʻoaʻo ai na o ia. Ole ituaiga sili atu lea ole AI.
Mo se faʻataʻitaʻiga, faʻapea o loʻo matou fausiaina se robot e mafai ona pikiina se pusa. O lenei robot e tatau ona mafai ona aʻoaʻoina pe faʻapefea ona faia lenei mea mai le poto masani. E mana'omia e le robot e teu uma fa'amatalaga e uiga i le auala e piki ai se pusa.
Ma, pe a tuʻuina atu i se pusa fou, e mafai ona faʻaaogaina lena faʻamatalaga e piki ai le pusa.
Ole ituaiga AI lea na fa'aogaina e le Amazon's Alexa.
Avanoa i le Lumana'i o Fa'amatalaga Fa'atino
I le taimi nei ua i ai so matou malamalamaga masani i le auala e galue ai AI, e mafai ona matou vaʻai pe faʻapefea ona fesoasoani AI ia i matou i le lumanaʻi. AI o le a faʻatagaina i matou e faʻaaogaina le tele o mea. E mafai ona matou faʻaogaina AI e suʻe ai galuega, faʻamaonia faʻafitauli faʻafomaʻi, mamanu oloa fou, ma fesoasoani ia i matou e fai filifiliga.
Ae, o loʻo i ai foi se faʻaletonu i AI. O le a suia ai le tele o galuega.
O le a mafai ona tatou faia ni oloa sili atu ma faia ni mea se tele i le toʻaitiiti o tagata. I le isi itu, e mafai ai ona tatou galulue atili i se taimi itiiti.
I le lumanaʻi, o le a tatou vaʻaia AI o loʻo faia le tele o matafaioi. Ae, i le taimi nei, o AI e masani ona faʻaaogaina mo suʻesuʻega faʻamaumauga ma faʻamatalaga toe maua mai.
iʻuga
E tele le avanoa mo AI.
Ae ui i lea, o le lumanaʻi o AI o loʻo i luga o le ea. Tatou te le iloa po o le a le lumanai.
O le mafuaaga lena e taua ai le malamalama pe faʻafefea ona aʻafia e AI le lumanaʻi o galuega. E tatau ona tatou iloa mea tatou te oʻo i ai ma taunuuga o AI.
Ae ui i lea, o AI ua uma ona faia se aafiaga taua io tatou olaga i aso taitasi ma lo tatou tamaoaiga.
Tuua se tali