E to'atele tagata o lo'o popole e uiga i fa'amatalaga mea pu'eata, lau tele, ma le gafatia e teu ai pe a maua se telefoni fou. O se tasi o elemene sili ona taua o nei mea faʻatau aulelei o le faiga faʻaogaina, lea e faigofie ona le amanaiaina.
Google's Android o le faiga fa'aoga feavea'i sili ona lauiloa i le lalolagi. E maua i le silia ma le 86 pasene o telefoni feaveai i le lalolagi atoa. O le a le mea e sili atu ona maofa o le Android e faʻavae i luga o le Linux operating system. O lona uiga e mafai e soʻo se tasi ona faitau, sui, ma, sili ona taua, faʻasoa le code i le fatu o le tele o smartphones. O le felagolagoma'i e mafai ona maua i lenei avanoa.
E le pei o Microsoft Windows, mo se faʻataʻitaʻiga, na faia ma tausia e se kamupani e tasi. E silia ma le 15000 tagata fai polokalame mai le lalolagi atoa e saofagā i le atinaʻeina ma le tausiga o Linux. O nei tagata fai polokalame e mafai ona ofo atu e fausia se mea fou e tufatufaina fua.
O le a le Open-Source?
O se vaega o polokalama fa'akomepiuta lea o lo'o fa'aavanoaina fa'alaua'itele le ulua'i source code ma e mafai ona fa'asoa ma fa'afouina pe a mana'omia e le tagata fa'aoga. Open-source software o le polokalama lea e masani ona maua ai le code source poʻo le code base mo soʻo se tasi e suia pe faʻaleleia mo le toe faʻaaogaina ma le faʻaogaina.
O se vaega o le polokalama e mafai ona faʻaogaina ma suia e soʻo se tasi ina ia lelei le polokalame poʻo le talosaga. E mafai e le au faipolokalame ona maua le code source a le komepiuta e mafai ona faaleleia atili e ala i le fa'aopoopoina o foliga po'o le fa'asa'oina o vaega e le o fa'agaioiga lelei i taimi uma.
O lo'o fa'atupuina le polokalama fa'apitoa ma fa'alatalata, fa'alagolago i iloiloga a tupulaga ma galuega a le nu'u. Talu ai e gaosia e nu'u nai lo se tusitala e tasi po'o se fa'apotopotoga, e masani lava ona taugofie le polokalama faakomepiuta tatala, sili atu ona fetu'una'i, ma e umi atu lona ola nai lo polokalama fa'apitoa.
O tausaga ta'itasi, e fa'atupula'ia fa'atupu fa'amatalaga tatala, fa'aalia i so'o se mea mai taulaga a le malo i fa'alapotopotoga. Ua fa'ateleina fo'i le ta'uta'ua i pisinisi o ituaiga uma. O le mea moni, o nisi pisinisi o loʻo faʻaogaina punaoa tatala i le isi tulaga e ala i le faʻatupeina o tupe faʻatino poʻo le galulue faʻatasi ma tagata atiaʻe.
O le galulue fa'atasi e fa'aleleia ai le fa'afouga fa'atasi ai ma fa'apogai maua fua ma tatala. O le tele o tekinolosi tatou te le amanaiaina i aso nei semanu e le tupu pe o le a puipuia e tulafono pateni pe ana leai.
Le Talafaasolopito
O tagata suʻesuʻe o loʻo galulue i luga o tekonolosi i luga o le initaneti ma fesoʻotaʻiga fesoʻotaʻiga faʻasalalauga na faʻamanuiaina mai se siosiomaga suʻesuʻe tatala ma galulue faʻatasi i le 1950s ma le 1960s. O iloiloga a tupulaga ma fa'amatalaga tatala sa fa'alauiloa e le Advanced Research Projects Agency Network (ARPANET), lea na i'u ina avea ma maatulimanu mo le initaneti fa'aonaponei.
Na fa'asoa fa'atasi ma fa'aleleia atili le fa'ailoga fa'apogai o vaega fa'aoga ta'itasi. O fono na fesoasoani i le faafaigofieina o talanoaga faapea foi ma le atinaeina o fesootaiga matala ma le galulue faatasi. O le galulue faʻatasi, iloiloga a tupulaga, fesoʻotaʻiga, ma le tatala na faʻapipiʻiina i aʻa o le initaneti i le taimi na faʻalauiloaina i le amataga o le 1990s.
O le manatu o le faʻalauiloaina o faʻamatalaga faʻamatalaga na afua mai i se faʻasalalauga faʻapitoa na amata faʻalilolilo e Richard Stallman, o se fai polokalame i le MIT, i le 1983. Na manatu Stallman e tatau ona avanoa le polokalama i tagata fai polokalame ina ia mafai ona latou suia pe a latou manatu e talafeagai ina ia sili atu. malamalama, aoao e uiga i ai, ma faaleleia.
Na amata ona tufatufaina atu e Stallman polokalama faakomepiuta saoloto i lalo o lana lava laisene, le GNU Public License. O lenei faiga fou ma uiga e uiga i le atinaʻeina o polokalama na maua le malosi, mulimuli ane taʻitaʻia ai le faavae o le Open Source Initiative i le 1998.
Open-Source vs. Closed-Source Software
Tatala-Source Software
- Accessible source software o komipiuta komipiuta o lo'o tatala le fa'ailoga fa'apogai mo tagata lautele, fa'atagaina so'o se tasi e va'ai ma fa'aoga.
- O le code e mafai ona suia e isi tagata taʻitoʻatasi ma faʻalapotopotoga, o le source code e mafai ona maua e soʻo se tasi.
- O le tau o polokalama tatala-source e fai si maualalo.
- Afai e lauiloa le polokalame, e mafai ona tofia se numera tele o tagata fai polokalame i le poloketi.
- E itiiti ni tapula'a i luga o tagata fa'aoga i le tulaga o le fa'aogaina o polokalame ma le fa'avasegaina.
- So'o se masini e mafai ona fa'atulagaina e fa'agasolo ai polokalame tatala.
- Firefox Android e Google, Linux operating system, Android, Thunderbird, MySQL, Mailman, Moodle, Perl, PHP, ma le Python o nisi o faʻataʻitaʻiga.
Polokalama Punaoa Tapuni
- O polokalame fa'apipi'i fa'apogai o komipiuta fa'akomepiuta fa'atasi ai ma se fa'apogai fa'apogai tapuni, o lona uiga e le maua e tagata lautele le fa'ailoga puna.
- E na'o le tagata po'o le vaega na faia le polokalama e mafai ona suia le code.
- O lo'o puipuia le fa'apogai o fa'apogai fa'apogai.
- E tele tapula'a e fa'ae'e i tagata fa'aoga e fa'atatau i le fa'aogaina o polokalame ma le fa'avasegaina.
- O lo'o fa'afaigaluegaina e le kamupani/fa'alapotopotoga polokalame polokalame e fa'aleleia atili le polokalame.
- E taugata le polokalama fa'apipi'i puna.
- A'o le'i fa'apipi'iina i so'o se komepiuta, e tatau ona i ai se laisene fa'amaonia tapuni polokalama.
- E leai se avanoa mo mea sese i polokalama tapuni puna.
- Skype, Google Earth, Java, Adobe Flash, Virtual Box, Adobe Reader, Microsoft Office, Microsoft Windows, WinRAR, mac OS, Adobe Flash Player o nisi o faʻataʻitaʻiga.
O Faamanuiaga
Open-source code ua fesoasoani uma i le au atinaʻe ma faʻalapotopotoga tetele i latou tomai faʻatekonolosi. E le uma a'oa'oga, ae maise ona o le fa'atuputeleina o taunuuga o coding. O lenei fesoʻotaʻiga faʻalauteleina o manatu ua naʻo le amataga o le auala e mafai ai e ia polokalama ona fesoasoani i lau faʻalapotopotoga.
O le faʻalauteleina o se paketi atonu o se taua i aso uma mo amataga. O le maua o galuega fa'alauiloa e mafai ai e tagata fa'atau ona talia tekonolosi fou e aunoa ma le totogiina o pili o le avea ma sui po'o le sainia o konekarate umi. E ese mai i le tau maualalo (poʻo le leai), o faletusi tatala-puna e mafai ai e 'au ona amataina le fausiaina o se atinaʻe IT poʻo le atinaʻeina o se talosaga fou.
O le tele o lenei galuega ua uma ona faia mo oe faʻafetai ile faʻamatalaga tatala. Ole mea lea e fa'asa'oloto ai taimi ole au atia'e mo le fa'ata'ita'iina ma le fa'avasegaina. E iai lava tulaga e manaʻo ai faʻalapotopotoga e amata mai le amataga ma atinaʻe, ae e oʻo lava i faʻailoga sili o le lalolagi latou te iloa le taimi ma tupe e faʻaolaina e ala i le faʻaogaina o tekonolosi faʻamatalaga. O vaega tatala-puna, pe fa'aaogaina e fai ma pusa amata mo polokalame lavelave po'o vaega o le tama'i paso e fesoasoani e fa'amae'a ai se poloketi atonu o se mea aoga mo tagata ta'ito'atasi ma au atina'e.
O nu'u i luga ole laiga e pei ole GitHub o lo'o fa'aalia ai le avanoa e galulue fa'atasi ai le komipiuta matala, e maua ai se fale mo le faitau miliona o tagata atia'e ma kamupani e fa'afeiloa'i, iloilo, ma fa'aogaina fa'avae avanoa. Na totogi e Microsoft le $ 7.5 piliona mo le faʻavae i le 2018. E foliga mai o le faʻataʻitaʻiga sili lea ona vaʻaia i le taimi nei o le taʻutaʻua o tekonolosi faʻamatalaga matala, ma o loʻo faʻatupeina e le au faʻatekonolosi IT i le lumanaʻi o lenei alalafaga.
Mo le tele o mafua'aga, o le atina'eina ma le fa'atinoina o se ta'iala fa'akomepiuta fa'alatalatala ua avea ma mea taua. O tagata ta'ito'atasi ma fa'atasi, e su'e e le au fa'apipi'i fa'apolokalame fa'alatalafa'atasi ni tali sili i lu'itau fa'atekinisi, e maua ai polokalama fa'alagolago, saogalemu, ma leai se totogi. O le polokalame e faʻaleleia i le aluga o taimi ona o le latou galuega le faʻavaivai.
O le faʻagasologa o loʻo fesoasoani i le tele o faʻavae, e aofia ai le Linux Foundation, lea e lagolagoina ai punaoa tatala i luga o le tele o vaega faʻatekonolosi, le Apache Software Foundation, ma le Eclipse Foundation.
Latou te faʻatuina tulaga faʻavae i le galulue faʻatasi ma numera numera e pei o AWS, Facebook, Google, IBM, Microsoft, Netflix, ma SAP, faʻapea foʻi ma mea gaosi oloa e pei o Cisco, Intel, ma Tesla. Latou te fausia fo'i fale tuto'atasi fa'atau mo galuega fa'atino, ofo atu fesoasoani tau tupe mo atina'e tetele, fesoasoani ile maketiina, ma filifili komiti e fai filifiliga atamai galuega.
I se aotelega, o nisi o faʻamanuiaga autu o punaoa tatala o:
- E maualalo tupe fa'aalu mo meafaigaluega.
- Polokalame fa'apitoa.
- Lagolago i le lalolagi atoa e tagata atiae.
- Fetuuna'i ma le saolotoga.
- E faigofie le puleaina o laisene.
- Fa'atotonuga ma le fa'afuaina o poloketi.
O Risks
E pei ona taʻua i le vaega muamua, o punaoa tatala e mafai ona maua ai le tele o mea lelei. O lenei o le a tatou vaʻavaʻai i faʻafitauli faʻaletonu poʻo lamatiaga e fesoʻotaʻi ma ia, lea e pa'ū i ni vaega se tolu e pei ona taua i lalo:
- Tulaga Lamatia le Puipuiga
- Tulaga lamatia
- Tulaga lamatia
E mafai ona maua vaega tatala-puna i le tele o faleoloa i luga ole laiga, ma e leai se auala e iloa ai e le au atinaʻe le lelei pe saogalemu. O faʻalapotopotoga e le faʻatupeina i le puleaina o latou faʻaoga e tuʻuina atu i latou lava i se tulaga lamatia, ma e mafai ona latou totogiina le tau mulimuli ane pe a sili atu ona taugata le faʻasaʻoina o mea sese.
Tulaga Lamatia le Puipuiga
E mafai e tagata taʻavale ona maua le tele o tupe i le faʻaogaina o faʻaletonu o le puipuiga malu. O lenei mea e tuʻuina atu ai i tagata taʻavale faʻamatalaga uma latou te manaʻomia e faʻalauiloa ai se osofaʻiga. O le mea e sili atu ona leaga, ona o le faʻaaogaina lautele, o se faʻafitauli i totonu o se vaega lauiloa e ofoina atu i tagata taʻavale se numera tele o tagata ono afaina. O lona uiga o tagata taʻavale o loʻo vaʻavaʻai totoʻa i le alalafaga ma e vave ona faʻaogaina faʻaletonu o le saogalemu i totonu o vaega taʻutaʻua matala.
O pisinisi faakomepiuta e faigofie ona osofaʻia osofaʻiga pe afai latou te le mataʻituina lo latou faʻaogaina o punaoa tatala ma latou le iloa soʻo se faletusi vaivai i totonu o latou code.
Tulaga lamatia
Aʻo faʻaalu e se kamupani le tele o taimi ma tupe e faʻamautinoa ai le tulaga lelei o lana tulafono laiti, e foliga mai o le tele o 'au atina'e latou te fa'atauva'a pe le amana'ia le lelei o vaega tatala-puna. Ioe, tatou te mananaʻo uma ia tumau ma mautu a tatou oloa mulimuli i lalo o le mamafa.
O se tasi o mafuaʻaga e faigata ai ona faʻamaonia e le faʻafefeteina e se vaega o polokalama faakomepiuta matala le tulaga o lau oloa ona e leai ni taʻiala ua malilie i ai mo le iloiloina o lona tulaga lelei, ma o le uiga galulue faʻatasi a se punaoa tatala e mafai ona faigata ai ona fai. fua.
Tulaga lamatia
So'o se vaega o polokalama faakomepiuta tatala, fa'apea fo'i ona fa'alagolago, ua laiseneina. A matou fa'aaogaina i la matou poloketi, matou te tu'uina atu i se seti o aiaiga ma aiaiga e tatau ona matou usita'ia. Mo i latou e le masani i le lavelave o tatala-puna laisene, e mafai ona avea ma se miti taufaafefe.
O nisi o galuega fa'alauiloa e leai ni laisene fa'apogai, e fa'apea e fa'aaoga tulafono o le puletaofia e ala i le fa'aletonu. Talu ai e tele naua laisene, o le faʻataunuʻuina uma o manaʻoga faaletulafono e fai si faigata. Na e iloa e sili atu i le 200 ituaiga eseese o laisene tatala-puna, taʻitasi ma lana seti o tulaga faʻapitoa, faʻapitoa, ma masani ona faʻalavelave faʻalavelave?
Le Lumana'i o Open-Source
O galu fou o mea fou o le a faʻamalosia e polokalama faʻapitoa o le taunuuga o se taumafaiga faʻatasi, e le naʻo le tasi pisinisi, ae mai se faʻalapotopotoga faʻapitoa e faʻaleleia le siosiomaga atoa.
Kamupani o loʻo faʻasaʻolotoina a latou atinaʻe e tauva i le numera numera, ma le faʻamoemoe o le avea ma tagata muamua e faʻatupuina le faʻateleina o mea fou i totonu o pisinisi faʻatekonolosi, aʻo faʻaauau pea ona faʻaalia i totonu o pisinisi.
E mafai e le au atinaʻe ona faʻatautaia lelei faʻataʻitaʻiga ma faʻatinoga faʻafitauli e ala i le faʻaogaina o le faʻalapotopotoga faʻapitoa ma aʻoaʻo mai tagata sili ona lelei, aemaise lava i le lolovaia o tekinolosi fou e pei ole AI, masini suʻesuʻe, ma le alualu i luma o robotics.
Pe a faʻaogaina e tagata faigaluega le faʻaogaina o faʻalapotopotoga faʻapitoa, faʻafitauli, matou te vaʻai i pisinisi e maua. Mai ta'avale ta'avale a le tagata lava ia i masini fa'afoma'i, 'a'ai atamai i fa'amaumauga, matou te le mana'o e tu'uina atu tali i nei lu'itau i se vaega to'aitiiti o kamupani. Nai lo lena, e tatau ona tatou faʻalagolago i punaoa tatala ma le tele o tagata suʻesuʻe atamamai e maua ai faʻaiuga sili.
iʻuga
Ole fa'agaioiga tatala-puna e nafa ma le televave o le alualu i luma o tekinolosi i nai tausaga talu ai. E ui o faʻamatalaga tatala e iai ni aʻafiaga, e tele faʻamanuiaga ma auala faʻamoemoe i luma. O se fa'alapotopotoga tele o tagata fai sao, auala-i ta'iala mo le amataina, a'oa'oina e ala i le su'esu'eina o tulafono a isi tagata, ma le mauaina o le poto masani e feso'ota'i ai ma isi inisinia o nisi ia o fa'amanuiaga sili e te maua mai le polokalama tatala-puna.
Afai e te manaʻo foʻi e amata sao i se poloketi tatala, suʻe muamua se tasi e faʻafiafiaina oe, ona suʻe lea o le GitHub mo se faʻailoga e fai mai "lelei muamua mataupu" poʻo se mea faapena. Lelei Muamua Lomiga ose poloketi e fa'amalieina filifiliga faigofie mai galuega ta'uta'ua mo tagata atia'e e le'i faia lava sao muamua.
Tuua se tali