Talu ai ona o faʻamatalaga faʻasaienisi e uiga i le faʻatalanoaina o faʻafitauli moni, e talafeagai ai o nisi o tomai o ni aseta aoga ia latou mea faigaluega faifai pea.
So'o se su'esu'ega fa'asaienisi fa'amoemoe e tatau ona taula'i i mafaufauga fa'akomepiuta o se vaega o la latou a'oa'oga, talu ai o lo'o a'oa'oina ai manatu fa'asaienisi faakomepiuta ma auala e fa'alatalata ai fa'afitauli lavelave e ala i le fa'ata'oto ma le fa'ata'atia.
O mafaufauga fa'akomepiuta ose agava'a taua i le vaitau o fa'atekonolosi fa'akomepiuta-muamua, e le gata mo su'esu'ega saienitisi fa'amaumauga, ae mo tagata uma e fia auai i le lalolagi fa'akomepiuta.
Ina ia saunia mo le atinaʻeina o le maketi o tagata faigaluega ma le lumanaʻi o galuega, lea o le a faʻatulagaina e ala i le faʻaogaina o masini, Atamai fa'apitoa, ma le a'oa'oina o masini, e mana'omia tele le fa'amamafaina o tomai fa'atatau ile mafaufau e avea o se vaega taua ole a'oa'oga ma atina'e fa'apolofesa.
I totonu o lenei tusiga, o le a tatou vaʻavaʻai i mafaufauga faʻatusatusa i auiliiliga, e aofia ai ona elemene, taua, ma le tele o isi mea.
O lea la, o le a le Computational Thinking?
O mafaufauga faʻapitoa, e taʻua foi o le algorithmic thinking, o se auala faʻapitoa e foia ai se faʻafitauli lavelave e ala i le talepeina i lalo i ni faiga laiti, faigofie e mafai ona faia e se komepiuta poʻo se masini.
E taua tele le foia o se faʻafitauli i se auala e mafai ai e se komepiuta ona faʻatino le gaioiga talu ai e faʻaalia ai e mafai ona faʻaoga le tali i faʻafitauli tutusa i isi tulaga.
O mafaufauga fa'akomepiuta e aofia ai le fa'aaogaina o se uiga fa'agasolo, fa'afouga, ma fetu'una'i ina ia mafai ai ona fa'atino lu'itau ma fa'afitauli fa'afitauli i le fa'alelei e mafai ai, fa'apea fo'i ma le fa'aogaina ma le su'esu'eina o fa'amaumauga.
O le faaupuga "mafaufau faʻatusatusa" e sau mai le auala e mafaufau ai saienitisi komepiuta, ae ua iloa nei o se auala e mafaufau ai e mafai e soʻo se tasi ona faʻaoga e foia faʻafitauli i o latou olaga patino pe faʻapolofesa.
O le mea lea, o le sini e le o le faʻaaogaina o mafaufauga e pei o se masini, ae o le faia o ni faʻafitauli faʻafitauli e masani ona faʻaogaina e saienitisi komepiuta.
O mafaufauga fa'akomepiuta ose meafaigaluega taua tele mo saienitisi fa'amaumauga talu ai e mafai ona fa'aoga e fa'afetaui ai le tele o fa'afitauli fa'atatau ma fa'amaumauga.
O lenei metotia e mafai ona faʻaogaina e foia ai faʻafitauli i le tele o matata eseese, e aofia ai le matematika ma le atamai faʻapitoa. O lenei auala e faʻaaogaina ai foi le gagana Python programming language, lea e faʻaaogaina e fai ma sui o le tali i luga o se komepiuta i le taimi o le faʻasologa o fuainumera fuainumera.
Aisea e taua ai le Computational Thinking?
O nei auala e foia ai fa'afitauli e mafai ona fa'aoga i le tele o mataupu e fa'aaoga ai mafaufauga fa'atatau. E le gata i lea, o loʻo i ai tomai e faʻasoa ai mafaufauga faʻatusatusa ma i latou o loʻo faʻaaogaina i isi STEM matāʻupu faʻapea foʻi ma faatufugaga, sosaiete faʻaagafesootai, ma humanities.
O le fa'aogaina o le malosi o komepiuta i fafo atu o le lau ma le piano e fa'amalosia e le mafaufau fa'akomepiuta. E le gata i lea, e mafai ona fesoasoani ia i matou e faʻaleleia le tutusa i aʻoaʻoga faʻasaienisi komepiuta.
E mafai ona matou fa'amalosia le tu'ufa'atasia o le fa'asaienisi komipiuta ma isi matā'upu ma fa'alauiloa atili tamaiti a'oga i le agava'a fa'asaienisi faakomepiuta e ala i le tu'uina atu o le taula'i i tomai e fo'ia ai fa'afitauli o lo'o i totonu.
E le gata i lea, o mafaufauga fa'akomepiuta e mafai ai ona tatou su'esu'eina le gafatia ma fa'alavelave o tekinolosi a'o gaosia.
E mafai ona tatou iloiloina po o ai o loʻo atiaʻe tekinolosi ma pe aisea, ma e mafai ona tatou mafaufau loloto pe faʻafefea ona aʻafia ai sosaiete.
Vaega Autu ole Mafaufauga Fa'akomepiuta
1. Pala
O le decomposition o le elemene faavae o mafaufauga faʻatusatusa. Ina ia faafaigofie le foia o le faafitauli, o lenei laasaga e aofia ai le vaevaeina i ni vaega laiti.
O se fa'afitauli e faigofie ona fa'aleleia o le tele e mafai ona e fa'avasegaina. O vaega o le uila e mafai ona faʻamavaeina e avea o se faʻataʻitaʻiga faʻaleagaina aoga. O le fa'avaa o le uila, uili, fa'amau, ma mea e mafai ona ta'ape muamua.
Ae peitai, e mafai ona e vaevae atili vaega taitasi i ona vaega vaega. Mo se faʻataʻitaʻiga, e mafai ona vaevaeina le atamai faʻapitoa i le aʻoaʻoina o masini, aʻoaʻoga loloto, vaʻai komepiuta, ma le faʻaogaina o le gagana masani.
O lenei laasaga e fesoasoani foi ia te oe e fausia ai le malamalama loloto o le faafitauli e ala i le faailoaina o vaega uma i le loloto.
2. Aloaia o Mamanu
I le vaega lona lua, ua ta'ua o le iloa o mamanu, o le fa'afitauli masani ma faiga e maua.
O lo'o i ai se tulaga malosi e mafai ona taulimaina i latou i le fa'aaogaina o faiga fa'apena, po'o fa'aauau pea pe afai o nisi fa'afitauli e tutusa i le natura-i totonu o le fa'afitauli o lo'o fo'ia nei ma i totonu o fa'afitauli muamua.
Ole elemene taua lea mo le atina'eina o fofo lelei ma i'u ai ina sefe lou taimi.
Mafaufau i le faʻataʻitaʻiga o loʻo i lalo: ua talosagaina oe e atiaʻe se polokalame laʻititi e tusi ai se sikuea. Nai lo le tusia fa'afa o le fa'atonuga i le laina, o le mamanu o le tusiaina o se laina ma le viliina o le peni i le 90 tikeri e mafai ona toe fai fa i se matasele.
O le fa'ailoaina o mamanu ose taleni taua tele mo le atina'eina o fofo lelei ma aoga i fa'afitauli.
3. Aveesea
O le faʻamaoniaina o elemene taua o le fofo e faia i le laasaga lona tolu o le faʻaaogaina.
E mana'omia le malosi e fa'amama'ese ai vaega fa'aletonu o se fa'afitauli ina ia na'o lou fa'amamafa i elemene taua, e fa'afeagai ma le va'ava'ai i fa'amatalaga sa'o.
O le isi fa'ata'ita'iga lelei o le taimi e te ta'alo ai i ta'aloga, e te taumafai e taula'i i ta'iala e tatau ona e fa'aogaina, ma e te le amana'ia so'o se taufaalili mai au fili.
A'o le'i atia'e le fa'ai'uga fa'ai'uga, o le fa'asa'oga e mafai ai ona e amana'ia mea taua uma a'o le amana'ia so'o se mea e sili atu.
4. Fuafuaga Algorithm
O le fatuina o se seti maeʻaeʻa o faʻatonuga i lea laasaga ma lea laasaga e faʻamatalaina ai le auala e foia ai le faʻafitauli e tupu i le taimi o le Algorithm Design stage, o le vaega mulimuli i le Computational Thinking process.
O se algorithm aoga o se tasi e mafai ona tuʻuina atu i se isi tagata ma mulimulitaʻi e aunoa ma se faʻamatalaga atili.
Ua tumu le lalolagi i algorithms, pe o e kuka mai se fua, faʻapipiʻi meaafale faʻapipiʻi, 'ai i se faleaiga taʻavale, poʻo le totogiina o au meaʻai i se faʻatau tautua.
Debugging o se tomai taua tele e faʻatautaia talu ai o se faʻaopoopoga faʻagasologa o loʻo aʻafia i le fatuina o algorithm. O le faʻamaonia ma le faʻasaʻoina o faaletonu algorithmic e taʻua o le debugging.
Debugging ose agava'a e mafai ona fa'aliliuina e mafai ona maua i luga ole a'oa'oga e ala i le fa'atinoina ma le tu'uina atu o fa'amatalaga, e pei lava o isi vaega o mafaufauga fa'atatau. E mafai ona tatou malamalama i o tatou siosiomaga i le fesoasoani a algorithms.
iʻuga
I se aotelega, o le tupulaga o loo sosoo mai o saienitisi faʻamaumauga e tatau ona maua tomai e mafai ai ona latou faʻafetaui lelei i le faʻaleleia o maketi galuega ma atinaʻe numera numera.
O le a maua e saienitisi faʻamatalaga i le lumanaʻi mafaufauga faʻapitoa e avea o se meafaigaluega aoga aʻo latou faʻaauau pea ona suia o latou tulaga e faʻafeiloaʻi ai le alualu i luma o tekinolosi ma sili atu le fegalegaleai i le va o tagata ma masini.
I le faaiuga, o mafaufauga faʻatusatusa e taua mo tagata uma ia latou galuega i lea aso ma lea aso.
Tuua se tali